Metryki Koronne, Inwentarz rok 1744, Kamień

utworzone przez lis 15, 2022Podkarpacie, Podparpacie

4 Metryka Koronna Lustracje dz. XVIII, sygn. 70

Genealogiczna podroż w przeszłość pozwala nam uchylić kurtyny czasu i przenieść się do wsi Kamień.

Wsie tamtejsze otaczała gęsta stara puszcza, gdzie rosły gównie dęby i sosny, a także olcha czarna, brzozy, świerk, klon , jesion i jarzębina. Pełna dzikich zwierząt. Pośród pradawnej puszczy rozsiane były wioski i wioseczki oraz mniejsze i większe miejscowości między innymi znajdowały się takie jak Nisko, Jeżowe, Kamień Cholewiana Góra, Łętownia, Rudnik nad Sanem, Kopki i wiele innych.

Metryki Koronne to dla genealogów, bardzo pomocne źródło wiedzy o przodkach, pozwala nie tylko potwierdzić miejsce zamieszkania przodków, ale również poznać stan ich majętności.

W tekście znaleźć można nazwiska i imiona mieszkańców Kamienia. Podane są nazwy pól pochodzące od nazwiska zazwyczaj pierwotnego gospodarza, obok podane są wielkości pola oraz aktualnie uprawiający je gospodarz/chłop.

Część nazwisk jest podana w ich ówczesnie brzmiącej formie.

Zapraszam do genealogicznej podroży w czasie i odszukania swoich korzeni.

W roku  1744 w Metrykach Koronnych  spisany był Inwentarz Ekonomii Sandomierskiej. W inwentarzu tym znaleźć  można  własności, które  miały być oddane na sześcioletnią dzierżawę „Jaśnie Wielmożnemu Imci Panu Jerzemu Dettloffowi Generałowi Altylerii Królewskiej”

Inwentarz spisano w miesiącach lipcu i sierpniu 1744 roku.

We wstępie przeczytać możemy :

*tekst spisałam w formie orginalnej, jest on częścią inwentarza dotyczącego wsi Kamień*

 August III

z Bożej łaski Król Polski, Książę Litewski, Ruski, Pruski, Litewski, Mazowiecki, Żmudzinski, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski, Inflancki, Smoleński, Siewirski i Czerniechowski, a dziedziczny Książę Saski i Elektor

Urodzonym Janowi Wojakowskiemu, Sędzimeu Grodzkiemu  Czerniakowskiemu, i Samuelelowi Kępińskiemu Stolnikowi Grodzińskiemu wiernie nam miłym łaskę naszą Królewską urodzenie wiernie nam mili, kiedy po śmierci Urodzonego Jana Bukowskiego Generała Majora wojsk Naszych wakuje administracja ekonomii Naszej Sandomierskiej, Puściliśmy też Ekonomie Naszą Sandomierską w Sześcioletnią Arendę od dnia pierwszego lipca , w roku terażniejszym tysiąć siedemset czterdziestym czwartym, urodzonemu Jerzemu Dettleffowi Flemingowi Generałowi Altylerii Naszej.

Inwentarz koronny  1744

Wieś przy Kluczu Niskim

Kamień

należąca do folwarku Niskiego

Opis budynków

Browar, którego niedochodząc mostek i sień drzwi z deszczek z klamką drewnianą do Izby drzi z tarcic z wrzeciądzem y skóblem żelaznym, okien trzy szyby w drzewie z zasuwami prostemi ab jntra y powałą z dylów bez podłogi, piec kaflowy stary z kominkiem glinianym, stół z deszczek na prostych nogach, ławki na koło, zydel ieden, do siedzenia, w sieni komora, drzwi z wrzeciądzem y skubami na biegunie drewnianym, powała, podłoga z dylów stara. Budynek cały z drzewa w węgły budowany dranicami pobity reperacyi potrzebuie.

Winiarnia do niej drzwi duże z deszczek na biegunie, drugie drzwi mnieysze tylne tak że na biegunie, po prawey stronie słodownia, piec prosty piekarniany, okienko jedno wycięte dla światła, na gurę wschody, do szusiarni tak że iak y browar pod dranicami. 

Karczma we wsi wjezna wrota z deszczek na biegunie drewnianym z wrzeciądzem y skublami żelaznemi do jzby drzwi z tarcic z skoblami, powała z deszczek dobra, podłoga ztą okien 4 .. szyby w drzwo oprawne, z okiennicami dwoma  ab extra a dwoma ab intra, piec kaflowy biały dobry, z kominkiem przymurowanym dobrym. Stół z deszczek na prostych nogach, ławki na koło y zydel; na boku komora drzwi z tarcic na zawiasach w wrzeciądzem skublami żelaznemi, z komory drzwi do sieni  z deszczek na biegunie zasuwaną, staynia bez pomostu złob jeden, drabiny dwie, wtora tylne z deszczek z wrzeciądzem skoblami y zasuwą; jzby w węgły staynia w słupy budowana pokrycie in parte gonty a in parte dranice ale i te reperacyi we wszystkim niezwłocznie potrzebne.

Karczma druga itidem we wsi alias/i budynek prosty do szynku z sienią y komorą; powała w jzbie y komorze z dylów, drzwi u sieni jzby y komory na biegunach drewnianych z deszczek, wrzeciądze y skuble u dwojga, u trzecich zasuwa drewniana, piec piekarniczy, stol  prosty, okien dwie reperacyi potrzebne pokrycie z dranic similiter reperacyi potrzebujący

Karczma w Cholewianey Gurze czyli Chałupa do szynkuta de novo z fundamentu reperacyi potrzebuie, ponieważ już komora ze wszystkim zawaliła się, jzba ieszcze stoi, dach nad jzbą, ale niedobry succeysu (?) temponi ? Wszystka opustoszeie bez poprawy.

Bywał także gontem w tey Cholewianej Gurze młyn; ale teraz tylko signa niejakie Grobli pokazują się; dla niedostatku wody na zawsze opustoszał.

Do tey Arendy  Kamieńskiey według kontraktów trzyma arendarz pola z łanów gromadzkich czwartków dwa y część jedną, z których powinność wszelką do gromady płacić powinien.

Ma tak że przez  kontrakt pozwoloney pańszczyzny dni ciągych na tydzień ośm, pieszych dni tak że ośm, którą poddani w koley odbywają.

Jmportuje z tey arendy ad precens (?) do skarbu złotych polskich currenti k ? 2200.

Granice Kamieńskie

Wieś Kamień graniczy z wsią Łetownia dobrami dziedzicznymi JW Jm Pana Wojewody Kijowskiego Hetmana WK. Prc?ejudicum ? Żadnego niemają, procz, ze gościniec do Sokołowa ciągnący się, z swoich pól na królewskie spędzili co by bydz powinno zarówno. Ma tak że granicę z dobrami Xcia Starosty Kazimierskiego wsią Rechawem de catero zaś graniczy z wsiami ekonomicznemi.

Notandum pomieniona wieś Kamień z Lustracji lustracji An 1611 niepowinna mieć więcej , tylko dwadzieścia siedem Cut: ? Tanków dico N. 27 y cwierć 1 ? excepto zagrodników których na ten czas siedm być miało.

W jnwentarzu zas 1718 pokazuje się w osiadłości pułłanków trzydzieści y sześć  dico 36 . similiter tedy y teraz przy spisaniu jnwentarza znayduie się trzydzieści sześc pułłanków y trzy ćwierci duo pułłanków N 36 3/4

Ta tedy dyskrepancya musi bydz per errorem ze zamiast trzydziestu siedniu  dwadzieścia sidem pułłanków w pomienioney Anni 1611. Lustracyi zapisano

Nazwiska rol                                     czwartki/ cwiartki  Wieś Kamień nazwiska poddanych

Szoczuski y z porąbki                                   1                      Jędrzey Soczawa z bratem

                                                                                                z bratem Józef Soczawa na końcu wsi

Dudkowski                                                    1/2                  Jakub Dudek ,

                                                                                                Piotr Trznadel /stróże

Błądkowski                                                   1                      Marcin Błądek,

                                                                                                Wojciech Błądek/stróże

Dudkowskie                                                  1/2                  Jakub Dudek

Sardykowski                                                  1                      Jan Olszowy /leśny

Szajowska                                                      1                      Szayka wdowa/ pusto 

Kutyłowska                                                   1                      Maciek Kutyła, Walek Kutyła pusto

Marutowski                                                   1                      Marcin Marut, Antoni Marut stróże

Kutyłowski                                                    1                      Marcin Kutyła/pusto

Rurakowski                                                   1                      Walek Wilk  stróż

Szajowski                                                       1                      Woytek Szay. Sobek Szay y z klina (?)

Klimkowski                                                   1                      Woytek Klimek /pusto

Kowalowski                                                   1                      Jędrzey Rurak/ stróż , Jan Szoczowa

Ferensowski                                                  1                      Woyciech Ferens /pusto

Dziedzicowski                                               1 1/4               Maciey Dys/pusto

Błądkowski                                                    1                      Stach Błądek, Mateusz Błądek/stróże

Lichwianowski                                              1 1/2                Tomasz Lichwian, Marcin Lichwian

Uszleowskie (?)                                1 1/2                            Woyciech Lichowian, Paweł Slusarz

Mazurowski                                      3                                  Mateusz Mazur, Tomasz Przybysz,

                                                                                                Woytek Stary/pusto

Partykowskie                                    3                                Matusz Partyka stróż, Tomek Partyka

                                                                                                młodzian, Józef Partyka stróż,                                                                                                  Mikołay Partyka arendy, Maciek                                                                                                         Partyka stróż, Jędrzey Partyka

Uszkowskie                                       2                                  Józef Uszko, Marcin Stary pusto

Jaykowskie                                        3                                 Kazimierz Kołodziey,

                                                                                                Maciej …….Stary,

                                                                                                Jan Stary stróż,

                                                                                                Tomasz Stary do arenty,

                                                                                                Wdowa Starka,

                                                                                                Woyciech Skomro,

                                                                                                Tomasz Skormo,

Dziurlatowski (?)                              1                                Maciey Dzierlat stróż

                                                                                                Maciej Rurak pusto

Skomrowski                                      1                                  Józef Skomro

                                                                                                Woyciech Skomro  stróż

                                                                                                Tomasz Skomro

Chomątewski                                    1                                Tomasz Skomro Wójt

                                                                                                Sobek Kołodziey 

Leptuchwski                                      1/2                             Walek Leptucha od arendy

Kuligowskie                                      2                                  Tomasz Piekut

                                                                                                Szymek Kurz stróż

                                                                                                Woytek Kulik od arendy

Starowskie                                         1                                 Bartosz Czubat

Mankowski                                        1                                 Woytek Manka

                                                                                                Jan Manka

                                                                                                Mateusz Manka

Łachowski                                         1  1/2                           Marcin Łach od arendy

                                                                                                Tomasz Kulik

                                                                                                Jan Łach

                                                                                                Kmrz Łach

Kuszkowskie                         1/2                              Paweł Kusz stróż

Bochenkowski                                  2                                  Jakub Bochenek od arendy

                                                                                                Mikołay Bochenek od areny

                                                                                                Tomasz Partyka polny

                                                                                                Jędrzey Gutowski pusto

Czaparowski                                      1/2                              Jan Gutowski

                                                                                                Wdowa Czaparzyna

Rodzeniowski                                   1                                Błażej Rodzen

                                                                                                Józef Rodzen

                                                                                                Jan Gutowski pusto

Kaczmarowskie                                6                                  Jan Lach

                                                                                                Jan Watras

                                                                                                Michał Rodzen

                                                                                                Michał Oczkowski

                                                                                                Maciej Kida

                                                                                                Błażej Kida

Delektowskie                                    1                                  Kmrz Delekta  stróż

                                                                                                Jędrzy Delekta

Maychrowska                                    2                                  Do arendy

                                                                                                Stanislaw Szewc

                                                                                                Bartek Kata

Piekutowska                                      1/2                              pusto wszystko do arendy

Kutaczkowskie                                  2                                  wdowa Korytkowa

                                                                                                Stani: Korytko stróż

                                                                                                Jędrzy Kulacz

                                                                                                Woytek Kata stróż

Jozwikowski                                      1                                 Sobek Łach

                                                                                                Jan Delekta

Piechotowska                                    1/2                            Mateusz Łach stróż

Proboniewska                                   1                                Piotr Probon

                                                                                                Józef Probon stróż

Salwowskie                                        1 1/2                         Wawrzek Kury ? Od arendy

                                                                                                Marcin Jabłonowski od arendy

                                                                                                Jan Makowski

                                                                                                Paweł Wąsik

Surdygowska                                     1                                Franek Surdyga  

Glinowskie                                        2                                  wdowa Kopycińska

                                                                                                do arendy

Korytowskie                                      1/2                              Kazimierz Kortyko pusto

Szotowska                                         1/2                              Kazimierz ; Makowska stróż

Bienkowska                                       1/2                              Jedrzey Delekta 

Pokutowska                                       1/2                             Jędrzey Piekut do arendy

Prygłowskie                                       1/2                            Maciey Piekut

Turkowskie                                       1/2                              pusto cały

Rodzeniowskie                                 1                                  Kmrz Rodzen pusto

Pierogowskie                                     2                                Maciej Pirog młodzian

                                                                                                Tomasz Pirog pusto

                                                                                                Woytek Piróg ….

Pietkowska                                        1                                  Jan Pietka pusto

Orszakowskie                                       1                                  pusto cały

Kiełbasowskie                                   2                                wdowa Sochacka

                                                                                                Mateusz Janusz pusto

                                                                                                Krzych Zając

Guzowskie                                         2 1/2                         wdowa Jozefowa

                                                                                                Marcin Guz pusto

                                                                                                Woytek Wos

                                                                                                Maciey Sudoł

Partykowskie                                    3                                  wdowa Wiatrowa

                                                                                                Stach Husy pusto

Taborowskie                                     5                                  Maciey Tabor

                                                                                                Wawrzek Tabor

                                                                                                Tomek Tabor pusto

                                                                                                Maciej Skiba

                                                                                                wdowa Taberka Jankowa (?)

                                                                                                wdowa Kazimierzowa

Grabczowskie                                    6                                Tomek Grabiec leśny

                                                                                                Matus Grabiec pusto leży

Xiąrzkowskie                                     2                                 wdowa Jskrzyna pusto leży

Chudzikowski                                   1                                  pusty cały

Sudowłowski                                     1                                  Wągłowa wdowa pusto leży

Ozgowskie                                         2                                  Bartek Dziubek pusto leży

Haydukowskie                                  1                                  Woytek Sabat  pusto leży

Korzeniowski                                    1                                  pusto leży

Garczewskie                                      1/2                              pusto leży

Gwozdzowskie                                  1 1/2                          Marcin Gwozdz woyt dworski

                                                                                                pusto leży

Paczkowskie                                      2                                Stach Socha

                                                                                                Józef Grabiec stróż

                                                                                                Marcin Grabiec pusto leży

Orszakowskie                                     1 1/2                        Jakub Orszak

Sochowskie                                       3 1/2                          Woyciech Socha stróż. Pusto leży

                                                                                                Jakub Socha

                                                                                                Jędrzey Socha

                                                                                                Jan Zygiel

                                                                                                Stanisław Socha

Cieślowskie                                       3 1/2                         Maciey Socha

Szajowskie                                                                           Jędrzey Socha pusto leży

                                                                                                Tomasz Czubat

                                                                                                Józef Skiba

Skibowskie                                        1 1/2                          Józef Skiba

                                                                                                Krzych Zając

                                                                                                Tomek Skiba

Żakowska                                          1/2                              Wawrzek Rozlazły

Korzenowski                         1                                  Marcin Grabiec pusto leży

                                                                                                wdowa Korzonka

Stępkowskie                                      2                               Maciey Socha

                                                                                                Tomek Stępak

                                                                                                Sobek Stępak

                                                                                                Kasper Stępak 

Guzikowski                                       1/2                              Jan Guz stróż

                                                                                                Maciey Socha stróz

Zaiączkowski                                     1                                Marcin Cierpisz pusto

Czubatowskie                                    3                                Marcin Czubat

                                                                                                Tomek Czubat pusto leży

                                                                                                Szymon Czubat

Wykowskie                                        1                                Maciey Sabat

                                                                                                Jakub Wyka pusto leży

Taborowskie                                     1                                 Szymon Tabor

Drzymałowskich                               2                                Jm Pan Zaklika ? Pusto leży

Grabczewski, Ozgowski,                  2                                  pusto leży

Chwiejowki, Korzeniowski             2                                  pusto leży

Piełkowskie, Chudczyk                    4                                  pusto leży

Żakowskie                                         2                                 Woyciech Koc?

                                                                                                Woyciech Reła ?

                                                                                                Wdowa Zaczka

Cierpieszowska                                 1                                Jan Drzymała

                                                                                                Wdowa Cierpieszka pusto

Bednarzowski                                   1                                Jan Bednarz stróż pusto

Zdanowskie                                       2                                 Jakub Wyka

                                                                                                Woyciech Pirog

                                                                                                Błażey Zdan pusto leży

                                                                                                Stanisław Socha

Orszakowskie                                    2                               Woyciech Orszak

                                                                                                Woyciech Drelich pusto

Szabatowskie                                    4                                Jan Pielka

                                                                                                Marcin Zak pusto

                                                                                                Krzych Zaiąc

Plutkowski                                        1                                 Jan Bajek

Pielowski                                           1                                 Woyciech Piela

Zakowskie                                         2                                 Wawrzek Tabor

                                                                                                Marcin Żak

z ogroda                                                                                Tomek Stepak

                                                                                                Sobek Stępak

Powinności wsi Kamienia

Jako pod wsią Niskiem obszernieysza iest położona explikacya tak do niey we wszystkim regulować się powinno.

 Daniny zaś in natura są opisane w liniach przy każdego osiadłości, inne niewyrażone, patebunt w sumariuszu rocznej jntraty, nitulianinus stróżnego annuatum 180? .

Osep młyńską żytną iest kentrowenya z gromadą której centritudo lubo conitat w Jnwentarzu 1718 iednak oney niedawali. Wspomniana Lustracya 1611 o tey spi młynskiey, ze iest abrogowana (?) , ponieważ marki do młyna młynarzowi i arendarzowi oddają,  która to dań (?) ztąd pochodziła, że miarek dodawać niepowinni byli.

Z Cholewianey Gury w Jnwentarzu 1718 zapisano do intraty ze za ten czas płacili złotych 165. ad (?) zaś co Jmportują , iest specyfikacya przy rewizyi teyze Gury Cholewianey (?) ominus mieszka tam strzelców trzech którzy należeć powinni do juryzdykcyi dworu niżanskiego  y zwierzyny tamże oddawać mają, oczym ieżeliby posluszni niebyli, wolno nimi ynaczey dysponować, mają także aż obligacyą przestrzegać pilnie w lasach y barciach ekonomicznych, aby od postronnych szkody niebyło .

c.d.n.

Autor

Anna BM

Źródła

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie – strona główna (agad.gov.pl)

Metryki Koronne, Inwentarz rok 1744, Nisko

Poszukiwać śladów życia przodków można na różne sposoby. Poza wiedzą jak układały się imiona i nazwiska w naszym drzewie, jak wyglądała migracja naszych przodków, który z przodków żył najdłużej,  który zasłynął wśród okolicznych mieszkańców na przykład  talentem do...

czytaj dalej

Ropczyce wiek XIX

Poznawanie, a raczej odkrywanie na nowo naszych źródeł, staje się dla mnie coraz bardziej fascynjące. Szczególnie ma to znaczenie, kiedy mieszka się dłuższy czas poza granicami Polski. Mam nadzieję, że dzięki moim wpisom kolejnie osoby zainteresują się wiedzą skąd...

czytaj dalej

0 komentarzy